Het verkopen van een product betekent niet dat er geen piramide is. Een recent voorbeeld hiervan is de verkoop van een viertal rapporten via Internet. Deze rapporten behandelen zaken als "de beste manier om reclame via Internet te maken" en "de beste manier om rijk te worden via Internet". Iemand die aan de piramide mee wilde doen moest deze 4 rapporten kopen voor 20 euro, zijn naam onderaan een lijstje invullen, en proberen mensen te vinden die ook de rapporten konden krijgen. In feite niets meer of minder dan de fameuze piramidespelen en kettingbrieven van weleer.

Het enige verschil is dat bij MLM werkelijke, fysieke, waardevolle producten worden verkocht. Echter als alleen distributeurs de producten kopen, en niet ECHTE klanten, dan kan de vraag gesteld worden of hier ook geen sprake is van "ordinaire" kettingverkoop. In de Amerikaanse rechtspraak is deze vraag verschillende malen aan bod gekomen. Hierbij wordt een 70% regel gebruikt: 70% van de verkochte producten moeten gekocht zijn door niet-distributeurs. Veel gevestigde MLM ondernemingen voldoen echter niet aan deze regel. Daarnaast ligt de nadruk bij presentaties vaak op het werven van nieuwe distributeurs en wordt zelfs afgeraden retailverkoop na te streven.

Los van dit alles is uiteraard wel sprake van een piramide-structuur in de bonusuitkeringen. De onderste lagen verdienen daarbij een relatief laag bedrag, en de bovenste lagen verdienen een groot bedrag door de cumulatie van de omzetten.

Voorbeeld: we gaan uit van de gegevens van Onwaarheid 8. Downline distributeur 1 heeft een (incidentele) extra verkoop van 10 euro. Hij krijgt hierover 3% bonus, ofwel 0,30 euro. Jij krijgt hierover 1,50 euro (15%), maar moet 30 cent aan 1 betalen, dus netto verdien je door deze verkoop 1,20 euro extra. Als meer distributeurs in de downline zulke extra verkopen hebben, verdien jij een groter extraatje dan de anderen.

De tegenwerping van MLM aanhangers is in het algemeen: alle organisaties zijn als een piramide opgebouwd. Waar zij echter aan voorbijgaan is dat het niet gaat om de vorm, maar om de uitwerking in de vorm van betalingen.

De structuur van ondernemingen is hierarchisch, er zijn managers die een aantal mensen onder zich hebben. Deze opzet is niet ontwikkeld om mensen een beter inkomen te laten verdienen! De structuur is zo omdat er iemand nodig is die de werknemers leiding geeft en die de verantwoordelijkheid van het geheel kan dragen. Efficientie en effectiviteit maken het noodzakelijk lagen aan te brengen.

Managers hebben een hoger inkomen omdat zij een veel grotere verantwoordelijkheid dragen dan de mensen onder hen. Daarnaast werken zij wel degelijk heel hard, en in de meeste gevallen maken ze zelfs meer uren dan de andere werknemers. In een MLM maakt de topdistributeur zich niet druk om de onderste lagen van zijn netwerk. Hij geeft geen leiding aan deze mensen en is ook niet verantwoordelijk als er iets mis gaat.

MLM ondernemingen laten door dit alles vaak een enorme tegenstelling in inkomsten zien tussen distributeurs aan de top en zij aan de bodem. In andere woorden: de inkomensverdeling is extreem scheef. Voor grote MLM ondernemingen ligt de gemiddelde bonus op zo'n 100 euro per maand. Aangezien er mensen in de branche zijn met miljoeneninkomens (de absolute top), betekent dit automatisch dat er een zeer groot aantal distributeurs moet zijn die niets verdienen of zelfs geld verliezen. Onderzoeken bevestigen dit beeld inderdaad (zie bijvoorbeeld http://www.whatisgood.com/).

Een andere tegenwerping is dat iedereen meer kan gaan verdienen dan zijn upline/sponsor. In werkelijkheid is dit moeilijk te bereiken, aangezien de upline altijd blijft verdienen aan de verkopen van mensen in zijn downline. Zelfs als een distributeur in de downline afsplitst omdat het bonuspercentage van diegene even groot wordt als dat van de sponsor, blijft de sponsor een percentage over de omzet van dat, nu "losse", netwerk ontvangen. Daarnaast is het ook zeer moeilijk om nog genoeg mensen te vinden voor de opbouw van het netwerk, er zitten immers al veel mensen in het netwerk van de sponsor.

Een degelijk rapport naar aanleiding van een onderzoek gedurende enkele jaren legt de gevoelige plekken bloot. Het rapport is helaas Engelstalig, maar zeer interessant!

Kritische vragen:

• Vertegenwoordigen de producten van de MLM ondernemingen een bepaalde marktwaarde, die in overeenstemming is met de prijs?
• Ligt de nadruk meer op het werven van nieuwe distributeurs dan van klanten?
• Ben je bereid het risico te aanvaarden dat de MLM onderneming in de toekomst wellicht verboden wordt vanwege kettingverkoop (of haar bedrijfsvoering moet aanpassen om aan de wet te voldoen, wat invloed kan hebben op jouw inkomsten)?
• Vind je het eerlijk dat de bonusstructuur een piramide-opzet heeft (waardoor een zeer scheve inkomensverdeling ontstaat)?
• Kun je nog genoeg mensen vinden om een redelijk netwerk op te bouwen?
• Kun je een realistische berekening maken van het aantal klanten en distributeurs dat je nodig hebt om een redelijk inkomen te genereren?